XÉT NGHIỆM CHẨN ĐOÁN BỆNH TUYẾN GIÁP
Bệnh lý tuyến giáp phản ánh các tình trạng bao gồm rối loại chức năng, bướu giáp lành tính và ung thư tuyến giáp. Ước tính theo số liệu quốc tế khoảng 10% dân số đối diện với các bệnh lý lành tính tuyến giáp như là bướu giáp phì đại, hạt giáp, suy chức năng hoặc cường chức năng. Ở VN số liệu chưa chính thức cho thấy nếu dùng đầu dò siêu âm thì khoảng gân 50% có bướu giáp nhân. Tức là ½ dân số, gặp phần lớn ở phụ nữ. Trong đó ung thư tuyến giáp chiếm 10-12% người mắc bướu giáp. Tiên lượng ung thư giáp tốt.
Hôm nay chúng ta sẽ giải đáp những câu hỏi sau:
Làm thế nào để đánh giá tuyến giáp
Động tác dễ làm và chi phí thấp đầu tiên có thể kể ra đó là khám lâm sàng bằng nhìn hoặc sờ bằng tay có thể giúp phát hiện bướu giáp lớn hoặc nhân giáp.
Sau đó là xét nghiệm siêu âm tuyến giáp và chụp xạ hình tuyến giáp để đánh giá hình thái và chức năng tuyến giáp. Cả 2 xét nghiệm này đều không gây đau.
Siêu âm tuyến giáp: Giúp đánh giá hình thái kích thước và phát hiện bướu giáp
Chụp xạ hình giáp: bằng cách tiêm tĩnh mạch liều thấp iod phóng xạ hoặc technium để phát hiện bướu giáp “nóng” tiết hormon hay “lạnh” không tiết hormon giáp dưới hình ảnh xạ hình ghi được.
Cuối cùng là chức năng tuyến giáp: TSH hoặc TRH kích thích để đánh giá chức năng tuyến giáp hoặc là theo dõi điều trị.
Chọc hút kim nhỏ có thể chẩn đoán ung thư tuyến giáp ?
Trong tình huống chụp xạ hình tuyến giáp kết là quả nhân giáp nóng hầu hết là nhân lành tính. Trong tình huống nhân lạnh có thể đó là nhân giáp ung thư. Hình ảnh của nhân lạnh dưới siêu âm là nang tuyến giáp đơn thuần luôn luôn lành tính, trong tình huống nang hỗn hợp hoặc nhân đặc thì tỉ lệ ung thư 10%.
Để chẩn đoán, người ta sử dụng kim nhỏ có thể gây đau, cho phép lấy tế bào tuyến giáp để đánh giá và phát hiện chính xác ung thư tuyến giáp để phẫu thuật kịp thời.
Trong tình huống siêu âm đã xác định là nang tuyến giáp đơn thuần thì việc sử dụng xạ hình tuyến giáp là không cần thiết. Dưới siêu âm có thể chọc hút nang đơn thuần. Nhưng đối với những nang đơn thuần kích thước nhỏ thì việc chọc hút là không cần thiết và chỉ cần theo dõi định kì bằng siêu âm.
Bướu giáp lan toả: cần phát hiện sớm
Khi bạn nhận thấy cổ bạn lớn nhanh có thể bạn đang có bướu giáp lan toả. Bướu giáp này hiện diện với tuyến giáp lớn kèm bướu. Chức năng giáp có thể cường hoặc suy giáp có thể gây lo lắng cho người bệnh. Ngoài ra còn có tình trạng viêm giáp kèm theo với sưng, đau.
Tuy nhiên ngoài hình ảnh bác sỹ giải phẫu bệnh có thể chẩn đoán được cường hay suy giáp. Cần làm thêm các xet nghiệm máu đánh gía tổng quát để điều trị toàn diện. Bởi vì tình trạng cường hay suy giáp đều gây ảnh hưởng đến tim mạch.